سعید بشیرتاش، جراح و دندانپزشک ۵۵ساله ساکن بروکسل در کشور بلژیک
سعید بشیرتاش خودش را ملی‌گرا توصیف می‌کند. وی هنگامی که در ایران زندگی می‌کرد، نزدیکی بسیار زیادی با حزب «ملت ایران» داشت. او پس از پروژه موسوم به قتل‌های زنجیره‌ای، اعتراضاتی را علیه رژیم در قالب سازمان جوانان حزب ملت سازماندهی کرد. (۱)
این مطالب ادعا‌هایی‌ست که شخص بشیرتاش در معرفی خود بیان می‌کند؛ حال آنکه موجودیت سازمان فوق‌الذکر و تاثیرگذاری‌اش در ماجرای کوی دانشگاه در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
بشیرتاش در گرماگرم حادثه کوی دانشگاه به ترکیه گریخت. پس از چندی همسرش -دریا صفایی- که مدتی را در بازداشت به سر می‌برد، به او ملحق شد و هر دو از ترکیه عازم بلژیک شدند.
شنیده‌ها حاکی از آن است که پروژه مهاجرت آنها به بلژیک با مساعدت ابوالحسن بنی صدر، رئیس جمهور پیشین ایران به انجام رسیده است.(۲)
سعید بشیرتاش در سال‌های اخیر بیشتر به عنوان کارشناس در شبکه‌های ماهواره‌ای حاضر شده است. ازشبکه «منوتو» می‌توان (شاید به دلیل حضور دوستانش در آنجا) به عنوان یکی از دلایل شهرت نسبی او نام برد.
بشیرتاش تا سال ۲۰۱۵ طرفدار سرسخت جریان اصلاحات با محوریت «میرحسین موسوی» و «مهدی کروبی» بود بطوریکه در چند همایش به مناسبت حمایت از «جنبش سبز» شرکت نمود . در ۲۵ بهمن‌ماه سال ۱۳۹۳، در کلن آلمان، در همایشی، کنار علی علیزاده، تقی کروبی و اردشیر امیرارجمند سخنرانی کرد.(۳)
اما آنچه این روزها نام سعید بشیرتاش را بر سر زبان‌ها انداخته است هیچ یک از موضوعات اشاره شده نیست؛ بلکه ماجرای جدید و عجیبی است با عنوان «تقلب در اخذ ویزای بشردوستانه» برای چند تن از پناهجویان ایرانی ساکن ترکیه.
در اواسط دسامبر سال ۲۰۲۰، زمزمه‌هایی مبنی بر انتقال تعدادی پناهنده از بلژیک به ترکیه در فضای مجازی و در میان کاربران مطرح شد. این اخبار در دو بخش کلی طبقه‌بندی می‌شدند:(۴)
نخست خبر کسانی که به بلژیک منتقل شدند، و در ادامه خبر کسانی که در لیست انتظار برای انجام روند اداری، جهت صدور ویزا قرار داشتند.
در گروه نخست نام افرادی چون داریوش زند، شیما بابایی و مریم شریعتمداری به چشم می‌خورد.
اما لیست انتظار که منجر به واکنشهای بسیار زیاد و بعضا تندی شد از درجه اهمیت بیشتری برخوردار بودند؛ چون این شائبه را قویا مطرح می‌کرد که سعید بشیرتاش با انتقال گلچینی از پناهجویان، در پی کادرسازی و تاسیس شبکه‌ای غیر رسمی و نامرئی، متشکل از افرادی با تواناییهای خاص است.
آنچه که میان این افراد دست‌چین شده بیشتر به چشم می‌آید، فعال بودن آنها در فضای مجازی‌ست نه پرونده پناهندگی یا نیاز آنها به جابجایی فوری به کشور سوم. برای مثال به دو مورد از این لیست اشاره‌ای کوتاه می‌کنیم:
«شراگیم زند»
شراگیم منطقیان که با نام فامیلی دیگری به نام «زند» فعالیت می‌کند، در ایران‌وایر و یکی دو مدیای دیگر شاغل است. به نقل از خودش، بلاگر بود و پس از تماسی تلفنی، از سوی یکی از ارگانهای امنیتی جمهوری اسلامی به ترکیه گریخت و تقاضای پناهندگی کرد.
شراگیم زند (منطقیان) در سال ۱۳۹۶ همانطور که در توییترش اشاره کرد، حامی روحانی بود و در انتخابات ریاست‌جمهوری جمهوری اسلامی با حضور در سفارت رژیم، شرکت نمود.
نفر دوم لیست انتظار، جواد متولی دیگر کارمند ایران‌وایر است. او نیز حامی روحانی و اصلاح‌طلب بود و با استناد به عکسی که روز انتخابات از مقابل سفارت جمهوری اسلامی در آنکارا منتشر کرد، در انتخابات حضور داشت.
با بررسی این لیست به نتیجه ای جالب می‌رسیم؛ اکثریت افراد حاضر در لیست انتظار حقوق‌بگیران رسانه‌های ایران‌وایر و توانا هستند؛ پادشاهی‌خواهی در این لیست نبود.
در ژانویه ۲۰۲۱ اداره امنیت بلژیک گزارشی را به سامی مهدی، وزیر امور مهاجرت و پناهندگی بلژیک ارسال کرد و تمامی ویزاهایی که قرار بود برای لیست بشیرتاش صادر شود را به حالت تعلیق در آورد. سامی مهدی -به دلیل عدم صلاحیت در مورد راست‌آزمایی صدور ویزاها- گزارش را عینا به دادستانی فدرال بلژیک ارجاع داد.
پس از این فعل و انفعالات، دمورگن، رسانه معتبر بلژیکی، به این موضوع ورود پیدا کرد. در مارس ۲۰۲۱، این رسانه مصاحبه‌ای را با کاوه طاهری یکی از پناهجویان وعده داده شده انجام داد آقای طاهری در این مصاحبه اعلام کرد که هیچ عدالتی در این لیست مشاهده نمی‌شود و افراد از یک طیف خاص هستند و گزینش‌ها کاملا سلیقه‌ای بوده است. بعدتر روشن شد که برای کاوه طاهری و چند تن دیگر که در کتگوری منتخبین جایی نداشتند، عملا هیچ اقدامی جهت صدور ویزا صورت نپذیرفته است. گویا با وعده تنها برای جابجایی افرادی مشخص در سکوت، زمان خریداری شده است. کاوه طاهری به روند انتخاب افراد اعتراض کرد و گفت که سعید بشیرتاش به دنبال شبکه سازی در بلژیک است!(۵)
از سوی دیگر، بشیرتاش با انتشار توییتی به این گزارش واکنش نشان داد و آن را توطئه‌ای توسط عوامل جمهوری اسلامی نسبت به عملکرد همسرش دریا صفایی در پارلمان بلژیک عنوان کرد۰ پیش‌تردریا صفایی طی یک سخنرانی در پارلمان بلژیک نسبت به پرونده اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی مجرم در پرونده عملیات تروریستی علیه سازمان مجاهدین هشدارهایی داده بود.(۶)
در این بین دادستانی بلژیک اعلام کرد که پس از بررسی شواهد و مدارک اعلام خواهد کرد که آیا نیاز به تحقیق بیشتر در این موضوع را نیاز است یا نه.
سعید بشیرتاش تلاش کرد موضوع صدور ویزاها را به سمت و سویی دیگر بکشاند: مطرح کردن رد دریافت مبلغ در برابر صدور ویزا، در حالیکه از ابتدا، صحبت از اعمال نفوذ و سلیقه در مورد صدور ویزاها مطرح بود نه دریافت وجه و سوءاستفاده مالی.
پس از توییت بشیرتاش افراد حاضر در لیست، به همراه تعدادی از نزدیکان بشیرتاش دست به حمایت گسترده از او زدند. حتی در نامه‌ای به مقامات بلژیکی با امضای برخی فعالان سیاسی حامی بشیرتاش، از جمله ابوالحسن بنی‌صدر نسبت به توقف صدور ویزاها هشدار داده شد. (۷)
در میان حامیان بشیرتاش نام افرادی چون آلان (محمد‌علی) توفیقی، مشاور پیشین استانداری کردستان در دوره ریاست‌جمهوری محمد خاتمی و محمد تنگستانی دیگر فرد شاغل در ایران‌وایر به چشم می‌خورد.
تنگستانی در برنامه خود با نام ـ رادیو آبادان ـ طی مصاحبه‌ای با بشیرتاش به حمایت تمام قد از بشیرتاش پرداخت.
در حالی که تب مربوط به پروژه «ویزاهای بشردوستانه بشیرتاش» در حال فروکش کردن بود، خبر آزارهای جنسی زنان و دختران پناهجو توسط محمد تنگستانی، باعث شد تا سعید بشیرتاش بار دیگر به صدر اخبار بازگردد و گمانه‌زنی ها درباره دیگر حامیان پروژه اوادامه یابد.(۸)
در پایان این گزارش سه پرسش اصلی مطرح است:
نخست اینکه سعید بشیرتاش در چه جایگاهی است که برای افراد مشخص اقدام به تهیه ویزا می‌نماید؟
دوم، انتخاب این افراد بر چه اساس و معیاری بوده است؟
و در پایان اینکه چرا این روند به شکل پنهانی در حال انجام بوده است؛ بنا بر اطلاعات موجود آقای بشیرتاش از چندین ماه قبل با گروه‌های مختلف به رای‌زنی مشغول بوده است. آیا یکی از دلایل حمایت این گروه‌ها از شخص بشیرتاش به این علت بوده که آنها نیز در تهیه لیست بشیرتاش نقش داشته‌اند؟ آیا دستگاه‌های امنیتی بلژیک مورد «تقلب در ویزاهای بشردوستانه» را به صورت مستقل و با ورود پناهجویان به خاک این کشور دریافته‌اند و یا به دلیل گزارش شبکه‌های اجتماعی فارسی زبان؟
پاسخ به این سوالات می‌تواند ابعاد تاریک این پروژه را روشن سازد که البته سعید بشیرتاش تمایل چندانی جهت پاسخگویی به این پرسش‌ها ندارد.
ادامه دارد…
گزارش تصویری- ویزاسازان حقوق بشر - قسمت اول
Comentários